Składniki diety, które szkodzą sercu
Jednym z istotnych czynników wpływających na rozwój chorób serca jest niewłaściwa dieta. Właśnie dlatego choroby układu sercowo - naczyniowego określane są mianem chorób dietozależnych. Odpowiedni model żywienia ma ogromny udział w profilaktyce chorób serca, a także wspomaganiu terapii tych schorzeń. Dieta powinna być zrównoważona pod kątem kaloryczności, a także zawartości poszczególnych makro - i mikroskładników diety. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko rozwoju chorób serca, a także licznych schorzeń zwiększających ryzyko zachorowania. Okazuje się bowiem, że takie schorzenia predysponujące do rozwoju chorób serca jak cukrzyca, nadwaga, insulinooporność czy dyslipidemia także są schorzeniami dietozależnymi. Rola odpowiedniej diety w profilaktyce chorób serca jest zatem nie do przecenienia. Jak zatem komponować dietę przyjazną sercu? A przede wszystkim - jakie składniki diety należy koniecznie wyeliminować?
Tłuszcze trans
Tłuszcze to najbardziej kontrowersyjny składnik diety - niektórzy traktują je jako szkodliwe i zupełnie zbędne w diecie, inni twierdzą, że są one niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Prawda jak zawsze leży pośrodku. Zdrowe, jak najmniej przetworzone tłuszcze, zwłaszcza nienasycone kwasy tłuszczowe kompleksowo wspomagają funkcjonowanie organizmu - w tym układu sercowo - naczyniowego. W diecie obecne są także tłuszcze bardzo niezdrowe, które zaburzają funkcjonowanie układu krążenia - i dlatego powinny być bezwzględnie wyeliminowane z diety. Mowa o tłuszczach trans, czyli kwasy tłuszczowe zawierające podwójne wiązanie w konfiguracji trans.
Tłuszcze trans powstają w procesie utwardzenia tłuszczów roślinnych, a także w procesie smażenia. W naturze występują tłuszcze trans - ich źródłem jest fermentacja bakteryjna zachodząca w żołądku przeżuwaczy. Dlatego naturalnym źródłem tłuszczów trans w diecie może być mleko i mięso przeżuwaczy, jednak udział tych tłuszczów nie jest znaczny. Największe znaczenie mają tłuszcze trans spożywane wraz z żywnością przetworzoną. Pozyskiwane w procesie przetwórstwa przemysłowego tłuszcze trans znaleźć można w dużych ilościach w takich produktach spożywczych jak:
- wypieki cukiernicze
- słodycze
- fast foody
- dania instant
- margaryny
- długo smażone potrawy
Tłuszcze trans nie powinny stanowić więcej niż 1% energii, co oznacza, że w diecie 2000 kcal spożycie tłuszczów trans nie może przekroczyć 2 g dziennie. W rzeczywistości jednak przeciętna dieta może dostarczać znacznie więcej tłuszczów trans (nawet kilkukrotnie). Skutkuje to zaburzeniem profilu lipidowego krwi - obniżeniem poziomu cholesterolu HDL oraz wzrostem poziomu cholesterolu LDL i trójglicerydów. Kolejną niekorzystną zmianą jest częstszy rozwój zmian miażdżycowych i nadciśnienia, co ostatecznie może skutkować rozwojem choroby niedokrwiennej serca czy zawału. Ponadto tłuszcze trans sprzyjają rozwojowi otyłości. Dlatego Światowa Organizacja Zdrowia opracowała w 2018 roku strategię zmierzającą do stopniowego eliminowania tłuszczów trans z żywności.